KOOPERATİFÇİLİK İLKELERİ
Ica Kooperatif Kimlik Bildirgesi (1995)
Uluslararası Kooperatifler
Birliği’nin (Ica) 20-23 Eylül 1995 Tarihleri Arasında İngiltere’nin Manchester
Şehrinde Yapılan 31. Kongresinde Kooperatifçilik İlkeleri Tartışılarak Yeniden
Şekillenmiştir.
Yeniden Şekillenen İlkelerle
Getirilen Yenilikler Kooperatif Tanımlamasında Da Kendisini Göstermektedir.
Buna Göre Kooperatif; “Ortak Ekonomik, Sosyal Ve Kültürel İhtiyaçlar Ve
İstekleri Müşterek Sahip Olunan Ve Demokratik Olarak Kontrol Edilen Bir İşletme
Yoluyla Karşılamak Üzere Gönüllü Olarak Bir Araya Gelen İnsanların Oluşturduğu
Özerk Bir Teşkilattır.”
Bu
Tanımda Kooperatiflerin Temel Değerleri Olarak, Kendi Kendine Yardım, Kendi
Kendine Sorumluluk, Demokrasi, Eşitlik, Adalet, Dürüstlük Ve Dayanışma
Sıralanmaktadır.
Bu
Değerleri Uygulamaya Yardımcı Olmak İçin De Aşağıdaki 7 İlke Tespit Edilmiştir:
1. Gönüllü Ve Herkese Açık Ortaklık: Kooperatifler,
Cinsel, Sosyal, Irksal, Siyasal Ve Dinsel Ayırımcılık Olmaksızın,
Hizmetlerinden Yararlanabilecek Ve Ortaklığın Sorumluluklarını Kabule Razı Olan
Herkese Açık Gönüllü Kuruluşlardır.
2. Ortaklar Tarafından Gerçekleştirilen
Demokratik Denetim: Kooperatifler, Politika Oluşturma Ve Karar Alma Süreçlerine
Katılan Ortaklarca Denetlenen Demokratik Kuruluşlardır. Seçilmiş Temsilci
Olarak Hizmet Edenler, Ortaklara Karşı Sorumludur. Birim Kooperatif
Kuruluşlarında Ortaklar Eşit Oy Hakkına Sahiptir (Her Ortağa Bir Oy Hakkı).
Diğer Düzeydeki Kooperatif Kuruluşlarında İse Oy Hakkı Demokratik Bir
Yaklaşımla Düzenlenir.
3-Ortakların Ekonomik Katılımı: Ortaklar,
Kooperatiflerinin Sermayesine Adil Bir Şekilde Katkıda Bulunur Ve Bunu
Demokratik Olarak Yönetirler. Bu Sermayenin En Azından Bir Kısmı Genellikle
Kooperatifin Ortak Mülkiyetidir. Çoğunlukla Ortaklar, Üyeliğin Bir Koşulu
Olarak Taahhüt Edildiği Üzere (Var İse) Sermaye Üzerinden Kısıtlı Miktarda
Gelir Elde Ederler. Ortaklar Gelir Fazlasını, Muhtemelen “En Azından Bir Kısmı
Taksim Olunamaz Kaynaklar” Oluşturma Yoluyla Kooperatiflerini Geliştirme,
Kooperatifle Yapmış Oldukları İşlemlerle Orantılı Olarak Ortaklarına Kâr Sağlama
Ve Ortaklarca Onaylanan Diğer Faaliyetlere Destek Olma Gibi Amaçların Biri Ya
Da Tamamı İçin Ayırırlar.
4. Özerklik Ve Bağımsızlık: Kooperatifler
Özerk, Kendi Kendine Yeten Ve Ortaklarınca Yönetilen Kuruluşlardır.
Kooperatifler, Hükümetler Dâhil Olmak Üzere Diğer Kuruluşlarla Bir Anlaşmaya
Girmeleri Ya Da Dış Kaynaklar Yoluyla Sermayelerini Artırmaları Durumunda, Bunu
Kooperatiflerin Özerkliğini Sürdürecek Ve Ortaklarının Demokratik Yönetimini
Koruyacak Şekilde Gerçekleştirirler.
5. Eğitim, Öğrenim Ve Bilgilendirme:
Kooperatifler, Ortaklarına, Seçilmiş Temsilcilerine, Yöneticilerine Ve
Çalışanlarına Kooperatiflerinin Gelişimine Etkin Bir Şekilde Katkıda
Bulunabilmeleri İçin Eğitim Ve Öğretim İmkânı Sağlar. Kooperatifler Genel
Kamuoyunu -Özellikle De Gençleri Ve Kamuoyunu Oluşturanları- İşbirliğinin Şekli
Ve Yararları Konusunda Bilgilendirirler.
6. Kooperatifler Arasında İşbirliği:
Kooperatifler, Yerel, Ulusal, Bölgesel Ve Uluslararası Oluşumlarla Birlikte
Çalışarak Ortaklarına Daha Etkin Bir Şekilde Hizmet Eder Ve Kooperatifçilik
Hareketini Güçlendirir.
7. Topluma Karşı Sorumlu Olma:
Kooperatifler, Ortaklarınca Onaylanan Politikalar Aracılığıyla Toplumlarının
Sürdürülebilir Kalkınması İçin Çalışırlar.